Τίτλος: ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ – 5 ΤΟΜΟΙ
Μετάφραση: Δημήτριος Λυπούρλης
Εκδότης: ΖΗΤΡΟΣ
Χρονολογία Έκδοσης: Φεβρουάριος 2002
Εξώφυλλο: Σκληρό
Ασπρόμαυρο
Διαστάσεις: 19×12
Περιγραφή
1ος ΤOΜΟΣ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ
Η θερμή υποδοχή που βρήκε από το μεγάλο αναγνωστικό κοινό η πρώτη έκδοση του εκτεταμένου απανθίσματός μας από τα έργα της Ιπποκρατικής συλλογής (2000-2001) μας ενθαρρύνει, μετά την εξάντληση της πρώτης εκείνης έκδοσης, να προχωρήσουμε στην παρούσα δεύτερη έκδοση, ύστερα και από την εξαιρετικά ευχάριστη διαπίστωση του ολοένα αυξανόμενου ενδιαφέροντος του κοινού για τα έργα που παρουσιάζει η σειρά μας "Αρχαίοι Συγγραφείς", μια σειρά που από την πρώτη στιγμή φιλοδόξησε να προσφέρει στο ευρύ αναγνωστικό κοινό κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας συνοδευμένα από επιμελημένες μεταφράσεις, κατατοπιστικές εισαγωγές και χρησιμότατα σχόλια για την πληρέστερη κατανόηση τους.
Με τη διαβεβαίωση ότι η σειρά θα εξακολουθήσει να εργάζεται με τον ίδιο ζήλο και την ίδια αποτελεσματικότητα, παρουσιάζουμε σήμερα σε δεύτερη έκδοση τον "Ιπποκράτη" μας, τη φορά αυτή σε τρεις τόμους, που ελπίζουμε ότι θα γίνουν ευκολότερα προσιτοί στο απαιτητικό κοινό μας. Η τρίτομη αυτή έκδοση, βελτιωμένη εν πολλοίς ενσχέσει με την πρώτη πεντάτομη έκδοση, διατηρεί, φυσικά, τον ίδιο με εκείνην συνολικό όγκο.
Στον κ. Λυπουρλή, που επιμελήθηκε και αυτή την έκδοση, οι "Εκδόσεις Ζήτρος" εκφράζουν τις θερμές τους ευχαριστίες.
Την εξαιρετικά επίπονη δουλειά του ελέγχου της ενοποίησης των πέντε τόμων της πρώτης έκδοσης σε τρεις (μετακίνηση κειμένων, διορθώσεις, ανασελιδοποίηση, μεταφορά των δεικτών των υποσημειώσεων στις καινούργιες σελίδες, επανάληψη -για ευνόητους λόγους- των δεικτών των σημειώσεων που υπάρχουν στα αρχαία κείμενα και στις αντίστοιχες θέσεις των μεταφράσεων) την ανέλαβε και την έφερε εις πέρας με την γνωστή ευσυνειδησία, προσοχή και, προπαντός, φιλολογική της επάρκεια η Μαρίνα Λυπουρλή. Χρωστούμε και σ’ αυτήν πολλές ευχαριστίες.
Καλή τύχη λοιπόν και στη δεύτερη αυτή έκδοσή μας!
2oς ΤOΜΟΣ: ΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Τον είπαν «Πατέρα της Ιατρικής», γιατί υπήρξε ο πρώτος επιστήμονας γιατρός στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ήδη οι σύγχρονοί του ( ο Πλάτωνας π.χ. ) τον θεωρούσαν τον πιο μεγάλο γιατρό, και προτού περάσουν πολλά χρόνια από τότε το όνομά του είχε γίνει θρυλικό. Τα έργα που του αποδόθηκαν με τον πλούτο της ιατρικής σοφίας που περιέχουν, δεν έπαψαν ως τα νεότερα χρόνια να προσφέρουν πολυτιμότατη βοήθεια στους υπηρέτες της ιατρικής τέχνης. Σήμερα οι ιατρικές διδασκαλίες του Ιπποκράτη έχουν, βέβαια σε πολλά ξεπεραστεί, όμως το όνομά του παραμένει – και θα παραμένει για πάντα – απόλυτα συνδεδεμένο με τη γένεση και την ιστορία του γνήσιου επιστημονικού πνεύματος. Το συγγραφικό του έργο θα μαρτυρεί στους αιώνες τη βαθιά του πίστη πως μόνο αν αγαπά τον άνθρωπο μπορεί ο γιατρός να αγαπά και την τέχνη του. Η σειρά των πέντε τόμων που επιμελείται ο καθηγητής Δημήτριος Λυπουρλής και θα ολοκληρωθεί σύντομα, αποβλέπει στο να κάνει το μεγάλο αυτό γιατρό γνωστό -μέσα από τις καλύτερες στιγμές του – στο μεγάλο κοινό: στους ειδικούς και στους μη ειδικούς.
3oς ΤOΜΟΣ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ. ΝΟΣΟΛΟΓΙΑ
Λίγα από τα κείμενα που αποτελούν την Ιπποκρατική συλλογή γέννησαν στους ανθρώπους που ασχολήθηκαν με αυτά τόσα ερωτήματα όσα το σύντομο αυτό κείμενο που μας σώθηκε με τον τίτλο "Όρκος". Ας πούμε μερικά από τα ερωτήματα αυτά: Τι είναι βασικά ο Όρκος; Σχετίζεται πράγματι το κείμενο αυτό με τον Ιπποκράτη; Αν όχι, θα μπορούσαμε τουλάχιστο να καθορίσουμε τον δημιουργό του ή την εποχή που το γέννησε; Ακόμη: Σε τίνων ανθρώπων το στόμα θα πρέπει να φαντασθούμε αυτό το κείμενο; Ή: Με ποια ευκαιρία το απάγγελλαν; Δίπλα σ’ αυτά τα γενικότερου χαρακτήρα ερωτήματα, που αφορούν στη γένεση και την προέλευση, άρα και στη χρονολόγηση καθώς και στο αληθινό περιεχόμενο του κειμένου που μας απασχολεί και που η συζήτησή τους από τους ειδικούς δεν τέλειωσε ακόμη, ένα πλήθος από ειδικά ερωτήματα, που αφορούν το κείμενο στις λεπτομέρειές του, μένουν και αυτά ως σήμερα χωρίς την οριστική τους απάντηση. Το εισαγωγικό αυτό σημείωμα θα προσπαθήσει να κατατοπίσει τον αναγνώστη για ορισμένα μόνο από τα προβλήματα που σχετίζονται με τον "Όρκο"· για τα άλλα ο αναγνώστης θα βρει χρήσιμες πληροφορίες στα σχόλια που συνοδεύουν τα επιμέρους σημεία του κειμένου.
4ος ΤOΜΟΣ: ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
Η ΙΠΠΟΚΡΑΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ είναι, ασφαλώς, ένα ελάχιστο μόνο μέρος από αυτά που αποτελούν το περιεχόμενο του όρου αυτού στη σύγχρονη ιατρική επιστήμη: η ιπποκρατική χειρουργική έχει για αντικείμενό της τα κόκαλα του ανθρώπινου σώματος, όχι τα μαλακά του μέρη. Σύνθετη από τη λέξη "χείρ" και το θέμα του ρήματος "εργάζομαι" η λέξη "χειρουργία" -ιωνικά χειρουργίη- δήλωνε εργασίες που ο γιατρός διεκπεραίωνε κατά κύριο λόγο με τη βοήθεια των χεριών του. Στον αρχαίο λοιπόν χειρουργό φαίνεται πως αντιστοιχεί πολύ περισσότερο ο σημερινός χειροπράκτης. Και έτσι όμως η ιπποκρατική χειρουργική αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια της παγκόσμιας ιστορίας της τέχνης της ίασης. Αυτός είναι και ο λόγος που τα χειρουργικά έργα της Ιπποκρατικής συλλογής κίνησαν με ξεχωριστό τρόπο το ενδιαφέρον των μελετητών των έργων της συλλογής αυτής.
5ος ΤΟΜΟΣ: ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ
Σε ένα από τα γυναικολογικού περιεχομένου έργα της Ιπποκρατικής συλλογής έχουμε την ευκαιρία να διαβάσουμε τις εξής, εξαιρετικού, πιστεύω, ενδιαφέροντος, παρατηρήσεις: «Όλες αυτές οι αρρώστιες παρουσιάζονται κατά προτίμηση στις γυναίκες που δεν έχουν γεννήσει -χωρίς, βέβαια, να είναι λίγες και οι φορές που οι αρρώστιες αυτές παρουσιάζονται και σε γυναίκες που έχουν γεννήσει. Όπως έχουμε ήδη πει, είναι αρρώστιες επικίνδυνες, γενικά οξείες, σοβαρές, και δύσκολα αναγνωρίσιμες, αφού οι γυναίκες παρουσιάζουν και τις κοινές σε όλους τους ανθρώπους αρρώστιες. Είναι φορές που και οι ίδιες οι γυναίκες δεν ξέρουν από τι ακριβώς πάσχουν, ώσπου να αποκτήσουν εμπειρία ασθενειών που οφείλονται στην έμμηνη ροή τους και έχουν μεγαλώσει σε ηλικία: η ανάγκη και ο χρόνος τους διδάσκουν τότε την αιτία των ασθενειών τους. Καμιά φορά, σε γυναίκες που δεν ξέρουν από τι ακριβώς πάσχουν, οι αρρώστιες αυτές μένουν αθεράπευτες, ώσπου ο γιατρός να πληροφορηθεί σωστά από την άρρωστη από τι ακριβώς υποφέρει -είναι γνωστό ότι οι γυναίκες αποφεύγουν να μιλήσουν, ακόμη και αν γνωρίζουν, επειδή το θεωρούν ντροπή, εξαιτίας φυσικά της απειρίας και της άγνοιάς τους. Αλλά και οι γιατροί κάνουν το σφάλμα να μη ζητούν ακριβείς πληροφορίες για την αιτία που προκάλεσε την αρρώστια, και κοιτάζουν να τη θεραπεύσουν σαν να επρόκειτο για αντρική αρρώστια· γιαυτό και είδα πολλές ως τώρα γυναίκες να πεθαίνουν από τέτοιες παθήσεις. Το σωστό λοιπόν είναι να ρωτούμε αμέσως από την αρχή να μάθουμε με ακρίβεια την αιτία της αρρώστιας, γιατί υπάρχει μεγάλη διαφορά ως προς τη θεραπεία ανάμεσα στις γυναικείες και στις αντρικές αρρώστιες».
Ελπίζω ότι και ο αναγνώστης θα βρήκε μαζί μου εξαιρετικού, πράγματι, ενδιαφέροντος τις παρατηρήσεις αυτές, που ανήκουν μάλιστα στον 5ο ή, έστω, και στον 4ο αι. π.Χ.! Ασφαλώς όμως είναι ακόμη πιο σημαντικό το ότι οι παρατηρήσεις αυτές δηλώνουν, όπως άλλωστε σωστά έχει ήδη υποδειχθεί, την απαίτηση -τόσο μάλιστα πρώιμη!- να καλλιεργηθεί η γυναικολογία ως ιδιαίτερος-ειδικός κλάδος της ιατρικής επιστήμης
